یک استادیار جمعیتشناسی هشدار داد :
تعداد بازدید : 1
افزایش آمرانه جمعیت ؛ نه !
استادیار جمعیتشناسی دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اینکه با دستور و قانون نمیتوان جمعیت را افزایش داد، گفت: باید با مردم شفاف و با تکیه بر آمار و مستندات صحبت کرد تا متوجه شوند بدون تغییر نگرش آنها، با یک جمعیت پوسیده به جنگ آینده خواهیم رفت.
علی پژهان در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به وارونگی افکار جامعه و بدبین شدن مردم نسبت به فرزندآوری، اظهار کرد: باید درباره مزایای داشتن فرزند با خانوادهها صحبت شود، چراکه فرزند میتواند یک سرمایه اجتماعی و اقتصادی و عصای پیری باشد و مزایای زیادی برای خانواده و جامعه دارد.
وی با یادآوری تفاوت دیدگاه مردم نسبت به فرزندآوری در دهه ۶۰ و ۷۰ با امروز، گفت: در آن زمان دیدگاه مردم براساس شعار فرزند کمتر زندگی بهتر شکل گرفت و دولت نیز برای تحقق این شعار با اقداماتی همچون ارائه خدمات رایگان وازکتومی، توبکتومی برای پیشگیری از فرزندآوری و تبلیغات شهری کمک کرد. همه این فعالیتها بهصورت متمرکز و هماهنگ برای تحقق این شعار بود، درحالیکه امروز چنین هماهنگی برای افزایش باروری و جمعیت در کشور وجود ندارد.
استادیار جمعیتشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی با بیان اینکه نباید مقطعی فکر کرد، بلکه باید مسائل را بهصورت فرایندی دید و برای آنها برنامهریزی کرد، افزود: در مسائل جمعیتی باید کمی با دقت و هوشمندانه پیش رفت، چراکه افزایش جمعیت یک موضوع نگرشی، تغییر باورها و سبک زندگی است.
وی با اشاره به اینکه کاهش جمعیت یک موضوع بینالمللی با پشتوانه نظری است و فقط شامل ایران نمیشود، خاطرنشان کرد: فرانسه ۸۰ سال پیش بعد از جنگ جهانی دوم روی بحث جمعیت متمرکز شد، همچنین کشورهایی همچون کره جنوبی حدود ۲۰ سال پیش بحران جمعیت را پیشبینی میکردند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه سیاست جمعیتی ایران هوشمند و متمرکز نیست، تصریح کرد: در حوزه جمعیت باید متناسب با آمایش سرزمینی یعنی متناسب با وضعیت جغرافیایی، امکانات و نیازهای آن، منابع انرژی و... جمعیت توزیع و بررسی شود که در هر استان و شهر وضعیت جمعیت چگونه است، کدام شهر بیشتر از ظرفیت خود جمعیت دارد و کدامیک کمتر، در چه مناطقی نیاز به افزایش جمعیت وجود دارد و ... اما قانون مصوب فعلی یک سیاست حاکمیتی و کلیتی برای تمام کشور ابلاغ کرده است.
پژهان تأکید کرد: منظور اساتید حوزه جمعیتشناسی از افزایش جمعیت، افزایش جمعیت کیفی است؛ یعنی افزایش جمعیتی که کارآمد و سودمند باشد، نه افزایش جمعیت کودکان کار و اضافه شدن قشر فقیر جامعه و آسیبپذیر در جامعه.
وی افزود: باید از همان سالهای اولیه بهجای قانونگذاری، تشویق و تنبیه مردم، ماهیگیری را به آنها یاد میدادیم؛ یعنی باید مردم را با اشتغالزایی، کارآفرینی و ... توانمند میکردیم تا جوان جامعه خود به خود ترغیب به ازدواج و سپس فرزندآوری شود.
این جمعیتشناس با بیان اینکه برخی سیاستهای جمعیتی در قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، فریبنده هستند، تصریح کرد: وقتی از جوانان میخواهند ازدواج کنند و فرزند داشته باشند و میتوانند از تسهیلات و مشوقهای زیادی بهرهمند شوند، نوعی فریب محسوب میشود و از آنجاییکه دولتها در بسیاری از موارد بیوفایی خود را نشان دادهاند، قطعاً جوان امروز بر این اساس، فرزندی نخواهد آورد.
پژهان با بیان اینکه مبادا مسئله جمعیت را توطئه محور و امنیتی کنیم، بلکه باید بهدور از سیاست با مردم حرف زده شود، افزود: احتمال موفقیت این قانون در ایران ۱۵ درصد است، همانگونه که قوانین اینچنینی در کشورهای اروپایی نیز زیر ۲۰ درصد اثربخش بوده است. آنهم در شرایطی که اعتماد مردم نسبت به دولتها بسیار کم شود و بلافاصله نسبت به این قوانین جبهه گرفته و مقاومت کنند.
استادیار جمعیتشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی با اعتقاد بر اینکه با دستور و قانون نمیتوان جمعیت را افزایش داد، گفت: لازمه این امر صحبت کردن با مردم، قانع کردن و سپس تغییر دادن نگرش آنهاست.
وی با اشاره به اینکه لازم است با مردم شفاف و با استفاده از آمار و مستندات حرف زده شود تا مردم متوجه شوند، آینده ایران تماشایی نخواهد بود و با یک جمعیت پوسیده به جنگ آینده خواهیم رفت، خاطرنشان کرد: جمعیت منبع قدرت و استراتژی در عرصه ملی و بینالمللی است.
محقق و کارشناس جمعیتشناسی با یادآوری اینکه از قدیم دولتمردان در هر جای کشور به مشکل رسیدند بهسرعت جمعیت را مقصر دانستند، یادآور شد: اکنون فرزند کمتر، محصول مدرنیته است که به فرزند همچون یک کالای هزینهبر نگاه میکنند، براساس این نگاه مردم راغب به فرزندآوری نیستند.
پژهان به تصویب طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده بعد از چندین سال انتظار اشاره و اظهار کرد: با اینوجود این قانون همچنان از نظر ساختاری و محتوایی دارای اشکالاتی است. در بحث ساختاری تعداد مادهها ۲۴۰ حکم حاکمیتی دارد، ضمن اینکه ابعاد زیادی در آن دیدهشده شامل آموزش، بهداشت، اشتغال و ... که امکان موفقیت در همه این حوزههای بسیار ناچیز است. همچنین نقایص زیادی در حوزه حقوق زنان، معلولیت، سقط جنین و ... در آن مشهود است.
وی به هزینههای گران آزمایش ژنتیک اشاره و تصریح کرد: با اختیاری شدن آزمایش ژنتیک قطعاً خانوادهها به دلیل مسائل مالی از انجام این آزمایشها اجتناب میکنند و نتیجه آن چند سال بعد مشخص خواهد شد که با افزایش افراد معلول در جامعه و نیز بیماریهای مقاربتی روبهرو خواهیم بود، همچنین ممکن است با به خطر افتادن سلامت مادر، درنهایت منجر به سقط و از دست رفتن جنین یا مرگ مادر شود که باز هم تأثیر منفی بر جمعیت دارد.